Ostatnia cześć wpisów na temat architektury secesyjnej w Polsce. Wszystkie części znajdziecie w zakładce „Do poczytania…”. Serdecznie polecam! 🙂
Poza eklektyzmem i historyzmem w architekturze przełomu wieków, krystalizują się cechy nowego stylu, secesji. Znaczny wpływ na polską architekturę ma secesja wiedeńska, belgijska i szkocka, mniejszy secesja niemiecka.
Secesja belgijska, jak i szkocka uwydatniła się w architekturze stolicy w sposób wyraźny, poprzez zastosowanie o płynnym, linearnym zarysie balustrad schodowych i balkonowych.
Odziaływania niemieckiego Jugendstilu widoczne są przede wszystkim w łączeniu form secesyjnych i historycznych (szczególnie motków romańskich) w określonych układach dekoratywnych oraz zgeometryzowanie motywów roślinnych. Wymienione cechy posiadają następujące budynki: Gimnazjum im. Władysława IV, przy ul. Jagiellońskiej 38 oraz kamienica przy ul. Narutowicza 44.
Na uwagę zasługuje fakt silnej emanacji wiedeńskiej secesji w Warszawie. Przejawia się w stosowaniu przed architektów motywów charakterystycznych dla Wiednia, takich jak: motywy kwiatowe (głównie słoneczniki i róże), motyw koła lub okręgów, przeciętych trzema pionowymi lub poziomymi listwami.
Warto zauważyć, iż znaczna grupa architektów działających w stolicy nie „przemyciła” w znaczącej formie cech secesji petersburskiej czy moskiewskiej. W architekturze warszawskiej nie znajdujemy zbyt okazałego grona przykładów, w którym znajdowałby się cechy takie jak: stosowanie kilku wykuszy rozmieszczonych w bardzo bliskim sąsiedztwie względem siebie, linia gzymsu wieńczącego o bardzo miękkim zarysie, łączenia materiałów (kamienia, cegły, stiuku i ceramiki).
Secesja francuska również nie znalazła swojego odzwierciedlenia w architekturze polskiej. Nie łatwo znaleźć przykłady obiektów posiadających wyeksponowaną, a zarazem ukształtowaną w sposób miękki, linearny, organiczny konstrukcję stalową, tworzącą różnorodne formy dekoracyjne.
Wpływ różnych odmian stylu Art Nouveau, wykrystalizowanych w różnych miastach Europy znacznie wzbogacił dorobek architektury secesyjnej Polski, co więcej widoczny jest zarazem fakt, iż architekci czerpali z gotowych wzorców, stosowali elementy różnych stylów oraz ich odmian tworząc specyficzny konglomerat architektoniczny.
Opracowanie: Ewelina Strzępek
